Winterpostelein

Buiten zaaien: begin augustus - begin september

Kiemtijd: 3 - 7 dagen

Kiemtemperatuur: 15 - 20 °C

Zaaidiepte: oppervlakkig

Zaai-afstand in rijen: 20 cm

Plantafstand: 5 - 10 cm

Standplaats: zonnig - half schaduw

Dagen tot oogst: 30 - 35

Zaai vanaf begin augustus in de vollegrond op een zonnige plaats met half schaduw in goed losgemaakte, vochtige grond. Zaai in rijen die 20 cm van elkaar afliggen. Bedek de zaden niet, maar druk ze voorzichtig aan of hark ze voorzichtig in de grond. Houd goed vochtig en onkruidvrij. Na een aantal dagen beginnen de eerste zaden te ontkiemen.

Ongeveer 4 - 5 weken na het zaaien, kan er worden geoogst. De plantjes zijn dan 10 - 15 cm hoog. Pluk voorzichtig de jonge blaadjes en laat het hart van de plant staan. Dit groeit door en kan later nogmaals worden geoogst. Winterpostelein kan tegen matige vorst.

Het blad kan maximaal 2 dagen in een vochtige doek in de koelkast worden bewaard, maar het is het lekkerste en gezondst om de blaadjes zo vers mogelijk te eten. Kan kort worden gekookt en verwerkt worden als spinazie. Ook rauw als rauwkost of salade wordt het wel gegeten of verwerkt in heerlijke stamppotten.

Extra informatie over winterpostelein:

Oorsprong winterpostelein:

Winterpostelein komt oorspronkelijk uit Noord- en Midden-Amerika en Cuba. Via Cuba, dat heel lang een kolonie was van Spanje (van 1511 tot 1898), verspreidde deze winterharde groente zich geleidelijk over heel Europa. De Indianen in Noord-Amerika aten deze groente voornamelijk  om scheurbuik tegen te gaan, omdat het een zeer hoog gehalte aan vitamine C bevat. Nu is deze groente in Nederland vooral bekend als een van de "vergeten groentes".

Winterpostelein behoorde vroeger tot de posteleinfamilie. Maar nu behoort deze winterharde eenjarige tot de Montiaceae familie. Deze kleine familie bevat verder de roze winterpostelein, het klein bronkruid en het groot bronkruid.

De Latijnse naam van winterpostelein is Claytonia perfoliata synoniem: Montia perfoliata. De Latijnse naam van winterpostelein, Claytonia perfoliata bestaat voor een deel uit een eerbewijs voor John Clayton (1694 - 1773). Dit was een Engelse botanist die vanaf 1715 in Virginia in Amerika woonde en een behoorlijke collectie aan planten vanuit Noord-Amerika naar Engeland verzond. Perfoliata betekent letterlijk door het blad. Dit duidt op het feit dat de bloemstengel letterlijk door het blad heen groeit.

Een andere naam voor winterpostelein is witte winterpostelein. Dit slaat op de kleine witte bloemetjes die te voorschijn komen als de plant bloeit.

Hij komt in Nederland ook in het wild voor in voedselrijke gebieden, in duingebieden als begroeiing onder Duindoorn en soms op kalkrijke grond. Maar omdat dit plantje vrij klein is en bloeit met kleine, weinig opvallende bloemetjes is hij vaak moeilijk te vinden. 

Gezondheidsbevorderende aspecten van winterpostelein:

Deze zeer gezonde, groene bladgroente bevat de volgende voedingsstoffen: Calcium, IJzer, Magnesium en vitamine C. 100 gram winterpostelein bevat ongeveer 20 milligram vitamine C en 130 gram Calcium.

Ik ga wat dieper in op sommige van deze voedingsstoffen:

Calcium: dit is een mineraal dat o.a. belangrijk is voor de opbouw van een sterk gebit en botten. Het zorgt ook voor een goede werking van de spieren en zenuwen in het lichaam.

Magnesium: dit is een mineraal dat de weerstand van het lichaam tegen stress verhoogt. Het zorgt ook voor een versterking en verbetering van het geheugen en de concentratie.

IJzer: dit mineraal speelt een cruciale rol bij de vorming van hemoglobine, dit is een stof die het zuurstoftransport in het bloed regelt en de stofwisseling. IJzer zorgt ook voor een goede werking van het afweersysteem. 

Vitamine C:  deze vitamine vermindert vermoeidheid, beschermt het lichaam tegen ziektes en versterkt het immuunsysteem. 

Zaaien van winterpostelein:

Winterpostelein is een heel dankbare groente om als moestuinierder zelf te kweken. Hij wordt namelijk niet veel in winkels aangeboden, maar dit kleine winterharde plantje kan worden gekweekt en geoogst in een periode waarin er niet veel ander aanbod in de moestuin aanwezig is.

Hij groeit het beste op zanderige, vochtige, niet al te voedselrijke grond met half schaduw. Zaai buiten vanaf begin augustus tot begin september. Zaai in rijtjes, ongeveer 20 cm van elkaar verwijderd, dit om het verwijderen van onkruid gemakkelijker te maken.

Zaai oppervlakkig en bedek de zaden niet met grond, maar druk ze voorzichtig aan. Omdat het zaad van winterpostelein zeer fijn is, kan er fijn droog zand worden gebruikt om het dun zaaien gemakkelijker te maken.

De ideale kiemtemperatuur ligt tussen de 15 - 20 °C. Het ontkiemen duurt tussen de 3 - 7 dagen, afhankelijk van de grondtemperatuur en de buitentemperatuur. Warmte kan er voor zorgen dat de zaden wat langer nodig hebben om te ontkiemen. Wees niet te ongeduldig als de zaden niet snel opkomen.

Dun de plantjes, als ze te dicht bij elkaar opkomen, uit op een afstand van 5 - 10 cm.

Winterpostelein kan zeer goed tegen koude en is tamelijk winterhard. Het kan wel nodig zijn om de jonge plantjes af te dekken tijdens een periode van strenge vorst. Oogsten kan ongeveer 4 -  5 weken na het zaaien. Het blad kan eventueel maximaal 2 dagen gewikkeld in een vochtige doek in de groentela van de koelkast worden bewaard. Maar dit kan leiden tot een verlies van vitamine C. Het is het beste om deze groente op dezelfde dag als ze geoogst is, op te eten.  

Bemesting van winterpostelein:

Winterpostelein groeit het beste op zanderige, vochtige, niet al te voedselrijke gronden. Extra bemesting met kunstmest werkt meestal averechts. Deze groente heeft dus geen extra bemesting nodig.  

Algemene kweektips:

Winterpostelein kan slecht tegen warmte. Het groeit het beste op een plek met in ieder geval schaduw.

Het zaad van deze groente is erg klein en fijn. Om het dun zaaien gemakkelijker te maken, kan het zaad het beste worden gemengd met droog, fijn zand.

Omdat dit een laaggroeiend plantje is, kan het gemakkelijk door onkruid worden verdrongen en overwoekerd. Zorg voor een goede onkruidverwijdering tijdens de kweek van winterpostelein.

Deze groente kan zichzelf zeer gemakkelijk uitzaaien. Dit duurt meestal een heel jaar voordat dit gebeurt, omdat nieuwe zaden een erg lange kiemrust hebben.

Oogsten en bewaren:

Oogst de winterpostelein 4 - 5 weken na het zaaien. De plantjes zijn dan 10 - 15 cm hoog. Snijd de blaadjes, samen met een stukje stengel af. Laat het hart van deze groente samen met de wortels staan om nog wat verder te groeien. Hiervan kan een aantal weken later dan nog een 2e keer op kleinere schaal worden geoogst.

Deze groente kan niet lang bewaard worden. Hooguit 1 - 2 dagen gewikkeld in een vochtige, schone theedoek in de groentela van de koelkast. Het is beter om hem zo snel mogelijk na het oogsten te eten omdat bij lang bewaren er veel vitamine C verloren gaat. Na heel kort blancheren (1 - 1½ minuut) kan deze groente worden ingevroren.  

Ziektes en plagen bij winterpostelein:

Winterpostelein is een zeer gemakkelijke groente om zelf te kweken. Hij heeft nooit problemen met ziektes en wordt over het algemeen door schadelijke insecten en dieren (slakken) goed met rust gelaten. Ook is hij zeer goed bestand tegen kou en zelfs vorst. 

Bereiding en gebruik winterpostelein:

Het schoonmaken van deze groente is zeer eenvoudig. Snijd eventueel worteltjes van de steeltjes. Was de groente voorzichtig. Soms is het nodig om de groente enkele keren na elkaar te wassen. Droog de groente zeer voorzichtig in een slacentrifuge of schone theedoek. De blaadjes van de winterpostelein zijn vrij teer en kneuzen snel.

Deze heerlijk smakende, knapperige en friszure bladgroente wordt altijd rauw, heel kort gekookt of heel kort gestoofd gebruikt. Omdat lang verwarmen, koken of stoven vooral de hoeveelheid vitamine C die in deze groente zit, fors verminderd. Hij kan gebruikt worden in salades, gemengde salades, als rauwkost en in stamppot. Het is ook lekker om deze groente op het laatst toe te voegen aan bijvoorbeeld groentesoepen.

In tegenstelling tot veel groene bladgroente bevat winterpostelein relatief weinig nitraat.

Deze groente is heel lekker in combinatie met: geitenkaas, sinaasappels, mandarijnen, druiven, appel, pasta, champignons, aardappelen, noten zoals o.a. hazelnoten, walnoten en pijnboompitten, rundvlees, varkensvlees, kip en lamsvlees.

Recepten met winterpostelein:

Winterpostelein stamppot met geitenkaas

Hoofdgerecht voor 2 personen. Bereidingstijd: 20 - 30 minuten.

Ingredienten:

1 kilo kruimige aardappelen, 300 gram verse winterpostelein, 100 gram zachte geitenkaas Chevre, klontje roomboter, zeezout en zwarte peper naar smaak.

Voorbereiding: schil de aardappels, snijd ze in gelijke stukken, kook ze in water met wat zout in ongeveer 20 minuten gaar. Giet het kookvocht af, maar bewaar een klein beetje van dit vocht. Stoom de aardappelen droog. Was de winterpostelein goed. Droog ze voorzichtig en snijd ze in stukjes van 1 - 2 centimeter. Snijd de geitenkaas in kleine blokjes.

Bereiding:

Voeg een klontje roomboter toe aan de aardappelen. Voeg de fijngesneden, rauwe winterpostelein en de in blokjes gesneden geitenkaas toe. Stamp alles samen tot een smeuïge stamppot. Voeg als de stamppot te droog is, wat van het opgevangen kookvocht toe. Breng op smaak met zeezout en zwarte peper naar smaak. Tip: serveer samen met gebakken schouderkarbonade of heerlijk gebraden gehaktballen. Eet smakelijk!

Bron: www.smulweb.nl

Salade van winterpostelein met geitenkaas en walnoten.

Bijgerecht voor 3 personen. Bereidingstijd: 15 - 25 minuten.

Ingredienten:

100 gram winterpostelein, 150 gram geitenkaas, 100 gram gepelde walnoten, 2 rijpe kiwi's. Voor de dressing: 4 eetlepels olijfolie, 2 eetlepels witte wijnazijn, 1 flinke theelepel honing, peper en zout naar smaak.

Bereiding:

Was de winterpostelein en snijd eventueel de grote stelen eraf. Droog ze voorzichtig. Hak de walnoten fijn en doe ze samen met de groente in een slakom. Meng intussen de dressing, gebruikmakend van alle ingredienten voor de dressing. Voeg de dressing toe aan de groente en noten in de slakom. Schil de kiwi's en snijd ze in plakjes. Meng de kiwi's door de salade. Verkruimel de geitenkaas boven de salade en meng deze goed door. Voeg eventueel nog een beetje honing toe en meng alles nog een keer goed door. Eet smakelijk!

Bron: www.saladesenzo.nl

©123zaden